Online zelfstudie: Antistollng

Leerdoelen

  • Herkennen van generieke antistollingsmedicatie
  • Het veilig kunnen voorschrijven van een NOAC, VKA of TAR, en weten met welke factoren rekening moet worden gehouden (nierfunctie, lichaamsgewicht, leeftijd, hoog bloedingsrisico, oplaadschema, trombosedienst, PPI)
  • Herkennen van relevante comedicatie die interactie heeft met antistollingsmedicatie.
  • Herkennen wanneer er mogelijk sprake is van niet geïndiceerde duale of triple therapie en hierop adequaat kunnen handelen: zelf handelen of probleem actief elders beleggen.
  • Welke tromboseprofylaxe geïndiceerd bij welke patiënt.
  • Weten dat DOAC INR niet beïnvloedt, weten dat vitamine K antagonisten op geleide van de INR worden ingesteld.
  • Weten voor welk antistollingsmiddel een antidotum bestaat, en hoe en wanneer deze toe te passen.

Deze reader richt zich op de meest basale kennis over antistolling. De praktische toepassing daarvan zal a.d.h.v. protocollen zijn die ook kunnen veranderen over tijd.

Herkennen van antistolling
Geneesmiddelgroepen en voorbeelden
In diverse aanvragen in het patiëntendossier wordt gevraagd aan te geven of een patiënt ASA, TARs, DOAC, VIT-K antagonisten gebruikt, bijv. bij aanvraag OK. Daarom is het belangrijk dat ze herkend worden.

Tabel 8. Herkennen van antistolling

Werkingsmechanismen
Om de informatie uit protocollen goed te kunnen begrijpen is enige (zeer) basale kennis van het werkingsmechanisme handig.

Vitamine K antagonisten en vitamine K antagonisten (coumarine) en directe orale anticoagulantia (direct thrombine inhibitors)

Trombocytenaggregatieremmers Bron: TRC Leiden

Veilig voorschrijven van antistolling

Bepalen van indicatie

In de afweging voor het starten van antistolling zijn diverse richtlijnen en scorelijsten beschikbaar. Deze bepalen of er een indicatie is.

Keuze binnen een geneesmiddelgroep
Per groep geneesmiddelen zijn er nog overwegingen die meegenomen dienen te worden in het voorschrijven.

* P-gp remmers (verhogen de spiegels van sommige DOACs): verapamil, amiodaron, atazanavir, ciclosporine, cobicistat, HCV-middelen, itraconazol, ketoconazol, kinidine, tacrolimus.
¥ Krachtige CYP3A4 remmers (verhogen de spiegels van sommige DOACs): Claritromycine, Cobicistat (inclusief combinatiepreparaten), Erytromycine, Itraconazol, Ketoconazol, Ritonavir (inclusief combinatiepreparaten), Voriconazol
˥ Krachtige CYP3A4 inductoren (verlagen de spiegels van sommige DOACs): Carbamazepine, Efavirenz, Enzalutamide, Fenobarbital, Fenytoïne, Hypericum, Mitotaan, Nevirapine, Primidon, Rifabutine, Rifampicine

Referenties:

  1. Jan Steffel, Peter Verhamme, Tatjana S. Potpara, Pierre Albaladejo, Matthias Antz et al. The 2018 European Heart Rhythm Association Practical Guide on the use of non-vitamin K antagonist oral anticoagulants in patients with atrial fibrillation. European Heart Journal (2018) 39, 1330–1393
  2. KNMP Kennisbank: Informatorium Medicamentorum > ANTITROMBOTICA > ANTICOAGULANTIA > DIRECT WERKENDE ORALE ANTICOAGULANTIA > Dabigatran, Rivaroxaban, Apixaban en Edoxaban
  3. Stuart J. Connolly, M.D., Michael D. Ezekowitz, M.B., Ch.B., D.Phil., Salim Yusuf, F.R.C.P.C., D.Phil. et al. Dabigatran versus Warfarin in Patients with Atrial Fibrillation. N Engl J Med 2009; 361:1139-1151
  4. Manesh R. Patel, M.D., Kenneth W. Mahaffey, M.D., Jyotsna Garg, M.S., Guohua Pan, Ph.D., Daniel E. Singer, M.D., Rivaroxaban versus Warfarin in Nonvalvular Atrial Fibrillation, N Engl J Med 2011; 365:883-891
  5. Christopher B. Granger, M.D., John H. Alexander, M.D., M.H.S., John J.V. McMurray, M.D., Renato D. Lopes, M.D., Ph.D., Elaine M. Hylek, M.D., M.P.H. et al. Apixaban versus Warfarin in Patients with Atrial Fibrillation, N Engl J Med 2011; 365:981-992
  6. Robert P. Giugliano, M.D., Christian T. Ruff, M.D., M.P.H., Eugene Braunwald, M.D., Sabina A. Murphy, M.P.H., Stephen D. Wiviott, M.D. et al, Edoxaban versus Warfarin in Patients with Atrial Fibrillation. N Engl J Med 2013; 369:2093-2104
  7. Brandon K. Martinez, PharmD; Nitesh A. Sood, MD; Thomas J. Bunz, PharmD, PhD; Craig I. Coleman, PharmD, Effectiveness and Safety of Apixaban, Dabigatran, and Rivaroxaban Versus Warfarin in Frail Patients With Nonvalvular Atrial Fibrillation, J Am Heart Assoc. 2018;7:e008643. DOI: 10.1161
  8. Jennie Korenstra, E. Petra J.Wijtvliet, Nic J.G.M. Veeger, Christiane A. Geluk,G. Louis Bartels et al, Effectiveness and safety of dabigatran versus acenocoumarol in ‘real-world’ patients with atrial fibrillation. Europace (2016) 18, 1319–1327 doi:10.1093/europace/euv397
  9. Martinez BK , Bunz TJ, Eriksson D, Meinecke AK, Sood NA, Coleman CI. Effectiveness and safety of rivaroxaban vs. warfarin in patients with non-valvular atrial fibrillation and heart failure. ESC Heart 2019 Feb;6(1):10-15. doi: 10.1002/ehf2.12365. Epub 2018 Oct 9.
Terug naar online zelfstudie